Fantaseer even met me mee. Het is 1952 en iemand stelt op een feestje een meisje van dertien deze vraag: “Thea, wat wil jij later worden, lieverd?” Het meisje antwoordt zonder aarzeling: “Deathfluencer,” ome Leo. “Wat zeg je, kind?” “Deathfluencer, dat is een samentrekking van death, dood dus, en influencer, dat betekent: invloed uitoefenen. Het lijkt me zó leuk om mensen te leren minder bang te zijn voor de dood,” antwoordt het wicht wijs. Haar vlechtjes floepen fluks van links naar rechts.
Zo’n puber zou je in die tijd natuurlijk gelijk platspuiten en als de wiedeweerga naar een psychiatrische inrichting laten afvoeren. Daar zou ze worden onderworpen aan een serie krachtige elektro-schokken. Dat was destijds dé methode om wanorde in de hersenpan te bestrijden. Waar blijft de tijd? Wat zullen we nou krijgen!? Grappen maken over de dood!? Dat is een doodzonde in onze calvinistische delta. Laat vriend Hein je maar niet horen.
Het is 2021 en we zitten wereldwijd met een collectieve doodsangst vanwege die vervloekte pandemie. We worden inmiddels omringd door roedels influencers. Dat zijn roeptoeters die ons online van alles proberen aan te smeren, van teenslippers, tandenborstels tot kunstknieën. Ome Leo’s antwoord zou nu wel eens kunnen zijn: “Deathfluencer? Goeie keus, meisje, dat is helemaal geen slecht idee. Daar zie ik wel toekomstmuziek in. Als iemand nu de angst voor de dood kan wegnemen zou dat zeker een verdienmodel kunnen zijn. Aan de slag, poppedein!”
Deathfluencer, de term is, hoe kan het ook anders, overgewaaid uit Amerika. De hoogblonde Claudia Crobatia (36) is de Nederlandse oprichter en hogepriesteres van ons vaderlandse death-awareness platform A course in Dying, vrij vertaald: ‘Een cursusje doodgaan.’ Het is weer eens wat anders dan een avondje macrameeën. De Engelstalige cursus staat al online. In maart volgt de eerste Nederlandse versie, getiteld: ‘Als de dood.’
Op een foto op haar website staat Claudia met een doodskop in haar handen. Als een blonde Morticia Adams met neusring, lijkt ze aanstalten te maken om de kale schedel te kussen. In een begeleidend filmpje legt ze uit waar haar filosofie op neerkomt. Tijdens haar presentatie zien we Magere Hein met zeis en al in beeld zakken, hij wordt omringd door een koppeltje grimassende doodskoppen. Ik kom gelijk in de stemming.
“Ik heb al vanaf jongst af aan een fascinatie voor het onderwerp gehad,” zegt Claudia doodserieus. “Onderzoek wat de dood voor jou betekent. Door erover na te denken begint doodgaan minder abstract te voelen en wordt het daardoor ook minder angstaanjagend.” De death awareness coach heeft er haar levensmissie van gemaakt om de confrontatie met de sterfelijkheid aan te gaan. Ze verandert haar oer-Hollandse naam Claudia Catharina Maria van de Burg in Claudia Crobatia, dat bekt internationaal ook een stuk beter.
Claudia komt op stoom als ze op een gegeven moment het nummer ‘Breng me naar het water’ van zanger Marco Borsato hoort. Het liedje wordt een uitvaart-hit. Claudia heeft wel wat met begraafplaatsen en schrijft er recensies over. “Zeker als ik in het buitenland ben dan wandel ik daar heel graag. Dat is voor mij een soort uitje, ik vind het erg leuk om dat soort plekken te bezoeken,” zegt ze in een filmpje. Ze verklapt dat ze soms ook wel ‘leuke dingen’ doet, maar op de vraag van de verslaggever of ze er een ‘huwelijk ‘feit’ naast zou willen beginnen’ (sic) zegt ze: “Nee, maar er zit wel een grote overeenkomst tussen een huwelijk en een begrafenis, het gaat allebei over het vieren van het leven.” (???)
Ik moet direct denken aan de beroemde laatste woorden van kunstrocker Herman Brood die, vlak voordat hij van het dak van het Hilton Hotel afsprong, zijn nabestaanden een briefje schreef met de tekst: “Maak er een feest van!” Schrijver Menno ter Braak bleef doodnuchter en schreef aan zijn vrouw: ‘Alles wat er tusschen ons gezegd moest worden, is gezegd.’ Vervolgens nam hij een handjevol slaappillen en kreeg een dodelijke injectie toegediend van zijn broer Wim. Einde verhaal.
Maar mijn absolute, meest favoriete uitspraak over de dood blijft toch die van schrijver Samuel Langhorne Clemens, alias Mark Twain, die zijn eigen overlijdensbericht in de krant leest en doodleuk schrijft: “De berichten over mijn dood zijn schromelijk overdreven.” Meesterlijk!
JAAP VAN DEURZEN