Het is elf uur woensdagavond 23 maart 2022. Vrouwlief Blond en ik staan op het Grote Plein in Weesp. We zijn importburgers uit Rotterdam, maar enorm verknocht aan dit eeuwenoude vestingstadje. Het is een historisch moment, want Weesp zal een uur later worden opgeslokt door Amsterdam. Bestuurlijk redt het stadje het niet meer alleen.
Weesper mop MEAU, zingt haar megahit: ‘Dat heb jij gedaan!’ Toch voelen we ons niet schuldig. Zevenenvijftig procent van de Weespers heeft ervoor gekozen om te fuseren met Amsterdam. Eigen schuld, dikke bult, zou je zeggen. Maar met een verschil van 7% is het niet echt een electorale aardverschuiving. Het is meer een keuze uit twee kwaden. We staan voor een duivels dilemma. We kunnen kiezen tussen Mokum of de nieuwe gemeente Gooise Meren, die bestaat uit: Bussum, Naarden en Muiden.
Maar de Weespers hebben hun buik vol van het snobistische Bussum. In een eerder stadium heeft die stad hooghartig aangegeven een fusie met de armoedzaaiers uit het jenever-stokende stadje niet te zien zitten. “Graag of traag,” brult een meerderheid van de Weespers en kiest voor Amsterdam. Mokum jubelt. Burgemeester Femke Halsema spreidt de armen wijd uiteen en roept als de hoofdstedelijke Messias: ‘Laat alle Weespers tot mij komen.’ Rond twaalf uur ’s nachts wordt ze op het podium getrakteerd op een aarzelend fluitconcert, wat boe-geroep, maar ook een beleefd applausje.
“Jullie gooien nog net geen bierblikjes naar mijn hoofd,” kraait ze olijk, want gevoel voor humor heeft ze wel. Triomfantelijk grist ze de stadssleutel uit handen van waarnemend burgemeester Van Bochhove. De buit is binnen. Langs de Vecht hangen de volgende dag de vlaggen halfstok. Die dundoeken mogen opnieuw in de rouwstand worden gehangen, want de ‘fusie’ verloopt niet bepaald pijnloos. Zo maakt de gemeente Amsterdam er volgens de lokale krant een zooitje van in de kinderrijke nieuwbouwwijk Weespersluis. Daar zijn voldoende scholen en crèches beloofd, maar die plannen zijn vooralsnog nauwelijks gerealiseerd.
Een ander groot struikelblok is het nieuwe vaarbeleid van de Gemeente Amsterdam. De eigenaren van plezierboten, die in het centrum van Weesp (lees Amsterdam) aanleggen, moeten een doorvaart-vignet kopen à raison van 43 euro. (3 jaar geldig) Maar dan ben je er nog niet. Je moet óók nog eens 17 euro liggeld aftikken. Je mag dan bij Gods gratie zes uur blijven liggen. Mocht je in een lichtzinnige bui besluiten om de héle nacht te blijven, dan is het tarief 33 euro. Ergo: Als Jantje van Buiten voor de eerste keer één nachtje met zijn bootje in het centrum van Weesp wil liggen zal hij 43 + 33 = 76 euro moeten dokken. Afgelopen seizoen was dat nog 1 euro per meter boot. Mokum, tel uit je winst.
De Amsterdamse wethouder werpt de bootliefhebbers dit jaar nog wel een afgekloven bot toe. Als de watertoerist dan zo graag wil afmeren om een broodje haring te kopen, want dat is een mensenrecht, zal dat héél even worden gedoogd. Hoelang, weet geen mens. Volgend jaar stopt dat gedogen sowieso en zal de meter meedogenloos gaan tikken. Met al die tarieven zegt elke kapitein dan waarschijnlijk toedeloe, ik ga wel naar een ander stadje toe. Volgt u het allemaal nog? Volgens het Watersportverbond is er in Nederland een wildgroei aan regels en belastingen waar geen peil op te trekken valt.
“We worden wakker in een andere gemeente, maar op dezelfde plek. Weesp is de mooiste stad binnen de gemeente Amsterdam,” zegt de vertrekkende burgemeester Jan van Bochove in 2022. De Weesper moppen geloven er niks van. Afgelopen Paasweekend ligt er geen bootje aan de kades in het centrum. Je kunt er een kanon afschieten.
“We hebben voor passanten een eigen steiger in de Vecht en die is ook leeg,” huilt de havenmeester. “Op die plek is zelfs geen doorvaart-vignet nodig, want dan lig je op de rivier en niet in het stadscentrum.”
De beer is los. Weesp lijkt opeens met lepra besmet en wordt geboycot. De Weesper VVV doet een dringend beroep op Amsterdam om het vaarbeleid als de sodemieter te versoepelen.
Deze maand is de grote lakmoesproef en is het de vraag of de bootjes massaal om Weesp heen zullen varen. “Bekijk het maar met je krankzinnige tarieven, stelletje hebzuchtige mafkezen!’ zal de bemanning op de scheepjes roepen. Het zal stil worden in de oude jeneverstad. De horeca en andere middenstanders voelen zich genaaid. Weg omzet.
Femke Halsema spreekt tijdens haar speech in 2022 de stadsnaam abusievelijk uit als Weeps. Daarna maakt ze nog een blunder en zegt: “Ik hoop dat Weesp zijn dorpse karakter zal blijven behouden.” Ze vergeet dat Willie van Beieren, de graaf van Holland, al op 20 mei 1355 stadsrechten heeft verleend aan de Weesper jeneverneuzen. Foutje bedankt. Misschien is het wel de arrogantie van de macht en worden we geacht onze plaats te kennen. Iets in de trant van: “Hé Wips, Muil houden! Want ik ben groot en jij bent klein.’
Mijn favoriete moppies houden hun hart vast.
JAAP VAN DEURZEN