Ik ga iets nieuws doen. Ik ga de kunst van het ‘niet(s) doen’ cultiveren. Tenminste, dat probeer ik. Natuurlijk schrijf ik nu dit stukje, maar als ik straks uitgetikt ben, ga ik weer wezenloos in de touwen hangen. Dit wordt echt een stukkie van niks. Mijn record ‘gedachteloos voor me uit staren,’ staat inmiddels op drie minuten en zeven seconden. Dat lijkt kort, maar voor mij is het een eeuwigheid, want ik sta zelden ‘uit’.
Het plan om te gaan ‘niet doen’ wordt geboren bij mijn kapper. Hans is een boomlange, vriendelijke reus met een kop zo kaal als een cacaoboon. Onder zijn handen lijkt mijn hoofd op een doperwt. Hans is afgezien van een uitstekende kapper ook een levensgenieter en een filosoof. Voordat hij mijn haar gaat maaien, probeert hij me eerst te vergiftigen met drie koppen koffie en een halve meter boterkoek. Tijdens het slurpen filosofeert hij er flink op los. Dat gehannes met een schaar vindt hij een hinderlijke onderbreking van zijn favoriete hobby: niks doen.
‘Ik kan urenlang om me heen zitten kijken,’ zegt hij stralend. Het liefst doet hij dat onder de zon in Spanje. Daar is hij elk jaar wekenlang te vinden met zijn vrouw Margot. Hans: ‘Ik ga dan bovenop een heuvel zitten en kijk naar het landschap.’ Met betraande ogen schildert hij het exotische decor. Ik kan die knipbeurt wel vergeten. Zijn betoog is zo aanstekelijk dat ik het liefst stante pede met mijn ontplofte pruik afreis naar Andalusië. Maar die vlieger gaat vanwege allerlei verplichtingen niet op.
Ik verzin een list en besluit bij wijze van alternatief naar een paar afleveringen van het RTL-programma: ‘B&B Vol Liefde’ te kijken. Dat gaat ook over landgenoten in den vreemde. Wat een heerlijke, hersenloze dating-show is dat.
‘Weet je, mensen kijken graag naar Nederlanders in het buitenland. Ze dromen weg bij een soort reisprogramma in zomerse sferen met ook nog eens de liefde,’ zegt creatief directeur Ralph de Beurs van RTL, de bedenker van de hit-serie.
Het concept is oersimpel. In allerlei verre landen snakken singles die een Bed & Breakfast runnen hartstochtelijk naar een lover. Via ideale schoonzoon en presentator Art Rooijakkers doen ze in een persoonlijk filmpje een oproep aan potentiële partners uit Nederland.
Neem de 25-jarige hunk Joy, die een landgoed bezit in Spanje. De knapperd krijgt het vooraf flink te verduren: ‘De meeste mensen hebben al gezegd: hij heeft de ‘looks’. Hij is een jonge ondernemer, die dit helemaal niet nodig heeft, blablabla. Maar ja, ga zelf maar eens vijf jaar op die berg zitten. Dan wil ik je wel eens horen.’
De lokroep van jolige Joy komt dan ook vanuit zijn hart: ‘Welkom op Mount Joy. Deze omgeving geeft mij het gevoel van rust, vrijheid en overzicht. Ik word hier gewoon intens gelukkig.’ Ik denk direct aan Hans. De kale kapper tekent gelijk bij het kruisje. Maar ja, Joy ziet hem aankomen.
B&B-waard, healer en tantra-expert Walter is ook zoekende en valt met zijn neus in de boter. Twee vriendinnen hebben, zonder het van elkaar te weten, op zijn oproep gereageerd. Als een duo overjarige bakvissen zingen Claudia en Anne in de auto: “We gaan naar Waltóór’ toe, en komen nooit meer terug!’ De dames dagdromen door: ‘Misschien kiest hij ons állebei wel! We gaan hem sandwichen.’ Ach gossie, de onwetende Wally mag zich opmaken voor een tantra-triootje. De goeierd schrikt zich het lazarus als de twee lachebekjes ineens voor zijn neus staan in Frankrijk.
De drie besluiten eerst maar eens om te gaan dansen in de ‘healing-tempel’. Claudia: ‘Dansen is voor mij heel helend. Altijd al geweest. Ik vergelijk het met een hond die ergens mee zit, die gaat met zijn lijf schudden. Daar kunnen wij als mens van leren. Als jij met je lichaam schudt, dan komt er ook van alles los.’ Ik vraag me serieus af welk steekje er bij Claudia los zit. Maar goed, deze vorm van aapjes kijken werkt wél. Ik kom helemaal tot rust voor de buis.
Toch is dit blijkbaar niet de ideale manier van ‘niet-doen.’ Mijn brein wordt namelijk nog steeds geprikkeld door allerlei externe activiteiten. Dat moet ik niet doen, zeggen professoren die ervoor doorgeleerd hebben. ‘We worden al de hele dag overspoeld met allerlei informatie, via sociale media, mailtjes en appjes. Probeer nou gewoon eens om een half uurtje helemaal niks te doen. Maak je hoofd leeg. Zo’n moment moet je niet direct doorbreken met allerlei rommel of oppervlakkige informatie. Als je tot rust komt, wordt er een netwerk actief in je brein dat kan bijdragen aan creativiteit en nieuwe ideeën. Als je constant druk bezig bent, wordt dat netwerk bijna niet actief,’ zegt neurowetenschapper Erik Scherder.
Ik geloof hem gelijk, maar het is makkelijker gezegd dan gedaan. Mij lukt het maar mondjesmaat, want ik blijf denken. Fysiek niks doen is natuurlijk geen kunst. Je blijft op je luie reet zitten en dan gebeurt er ook niets. Lekker makkelijk. De kunst van het ‘niet-doen’ zou juist tot actie leiden. Bent u er nog?
Vrouwlief Blond snapt het ook niet. Tijdens een relatief lange periode van ‘niet-doen’ vraagt ze op hoge toon: ‘Wat zit je nou lamlendig voor je uit te staren, Kont? Ga anders even brood halen.’ (Knappe jongen die dat vervolgens weigert. Die kan door naar de spoedeisende hulp.)
Na het bakkersbezoek pak ik de draad direct weer op, want ik wil koste wat kost de kunst van het ‘niet-doen’ onder de knie krijgen. Nog even, dan ga ik weer langs bij Hans.
JAAP VAN DEURZEN
P.S. Ik heb een vraag: Hoe maakt u het hoofd leeg? Ik snak naar goede tips.