‘De huisvrouw heeft het huiselijk geluk in handen. Zij is op de eerste plaats geroepen om een gelukkig huisgezin te vormen. Wanneer zij haar plichten van echtgenote, huisvrouw en moeder goed kent en die steeds in beoefening brengt, dan alleen kan er van huiselijk geluk sprake zijn. Wanneer zij daarentegen die plichten niet kent, of ze niet in beoefening brengt, dan is het in haar gezin onmogelijk om waar geluk en tevredenheid te vinden,’ aldus de anonieme schrijvers van het boekje: ‘Tips van Oma.’ Het meesterwerkje werd in 1982 door Tiebosch Uitgeversmaatschappij bv uitgegeven.
We hebben het hier dus niet over een of ander middeleeuws pamflet dat ergens in het strenggelovige Staphorst is geconcipieerd, maar over de jaren tachtig van de vorige eeuw! Let wel, dat was dus ná de seksuele revolutie, het jongerenoproer in 1968 en de Dolle Mina’s! Ik krijg gelijk de geest en declameer op luide toon nog een stukje uit het hoofdstuk, ‘Het huishouden van Oma’:
‘Een goede huisvrouw koestert oprechte liefde jegens haar man. Zij tracht op alle mogelijke wijzen hem het leven aangenaam te maken en zijne zorgen te verlichten. Zij is onbaatzuchtig. Gaarne onderdrukt zij haar eigen wensen om die van haar man te volbrengen.’
Wat een briljante teksten zijn dit, hoewel…Vrouwlief Blond kijkt me aan alsof ik zojuist iets in het Sanskriet heb voorgelezen. Zo te zien is ze absoluut niet van plan om haar wensen te gaan onderdrukken. Koppig blijft ze wijzen op de volle vuilniszak die naar de schuur moet, maar dat hok ligt een kilometer verderop. “Jouw beurt, jouw taak. Die zak stinkt, weg ermee!!” commandeert de blonde feeks en kijkt genoegzaam uit het raam naar de neerkletterende regen.
Studio Sport begint en ik heb manmoedig geweigerd om dat vervloekte afval weg te brengen. Het is de opmaat voor alweer een oeverloos gesprek over de huishoudelijke emancipatie. Dat blijft een gebed zonder einde. Dag voetbal!
Statistieken geven aan dat vrouwen het niet meer vanzelfsprekend vinden dat zij thuis overal voor opdraaien. Dat blijkt onder andere uit de onvolprezen Vlaamse Gezinsenquête, wie kent het onderzoek niet? Vier van de tien Vlaamse vrouwen geven aan dat ze in het huishouden méér doen dan ze eerlijk vinden.
Hun Hollandse zusters zijn het schreeuwend met deze amazones eens. Blond voorop. Zij heeft ook net het boek Fair Play (Eerlijk Spel) van schrijfster Eve Rodsky gelezen. Het ligt als een Statenbijbel op haar nachtkastje. De feministische evangelist is met de theorie gekomen om ‘taakdirecteuren’ te benoemen in het gezin. Wie de taak op zich neemt, doet dat van begin tot einde. Ik ben dus ‘taakdirecteur vuilniszak.’ In een vlaag van verstandsverbijstering heb ik namelijk een aantal weken dat ding geheel vrijwillig in de afvalbak in de schuur gedumpt. Maar het is natuurlijk nooit mijn bedoeling geweest om dat tot in alle eeuwigheid te blijven doen. Blond is nu eenmaal de zelfuitgeroepen ‘Baas huis.’ Maar ik kan lullen als Brugman, ik kom geen stap verder. Ik gooi er in al mijn wanhoop nog een paar aforismen van oma tegenaan:
“Een goede huisvrouw is vredelievend en zachtmoedig. Haar man erkent en eerbiedigt zij als het hoofd van het huisgezin. Zij wil niet altijd het laatste woord hebben en is inschikkelijk bij verschil van mening. Zij is altijd vriendelijk en opgeruimd. Daardoor brengt zij leven en gezelligheid in huis, evenals de zon in de natuur leven brengt en vreugde.’
“Het staat er letterlijk! Daar is toch geen speld tussen te krijgen,” brul ik tegen Blond, die inmiddels over het parket kruipt van het lachen. Met een schuin oog zie ik Feyenoord-spits Stefan Berghuis scoren. Ik doe nog een laatste poging en grijp de gitaar. Dat wil nog wel eens helpen. Ik zing het prachtige lied op bladzijde 9 van het hoofdstukje Arbeidzaamheid:
En binnen de wanden
Daar rept zich de vrouw,
Daar steekt zij de handen
Met vlijt uit de mouw
Haar zorgen verhogen
Het eerlijk gewin.
Zij dwingt met haar ogen
Het ganse gezin.
De dartelsten leert ze
De wildsten regeert ze
Door wijsheid en liefde
Gevierde Vorstin.
Pas daarna ben ik die zak in de schuur gaan zetten.
JAAP VAN DEURZEN