‘Er Vis er een jarig hoera, hoera!’ Deze reclamekreet van visspeciaalzaak Van Vis staat op plek drie van de slechtste slogans van 2022. Bij mij staat hij met stip op nummer één. Ik eet namelijk elke dag haring. Dat weet geen mens, want ik heb daar nog nooit ruchtbaarheid aan gegeven. Ik heb het al moeilijk genoeg. In ons mooie vestingstadje Weesp noemen ze me de ‘Grijskopmeeuw!’
Ik ben blij met deze vissige ‘slechte slogan’. Ik voel me namelijk elke dag een beetje jarig als ik naar mijn visboertje fiets. Die verdient een culinaire Nobelprijs voor zijn haring. Ik word een beetje seniel, geloof ik. Ik vind de leus overigens wel beter dan de winnaar uit 2019: ‘Onze vis smaakt naar een tongzoen van een zeemeermin”. Ik had toen voor het eerst even geen trek in vette vis. Ik zag mezelf al liggen met zo’n meermin in dat koude Noordzeewater. Mijn god, waar gaat dit over? U moet straks nog aan de rollade!
Wat ik wil aanstippen is dit: Het jaar loopt ten einde en we zijn weer totaal overbodige lijstjes over van alles en nog wat aan het opstellen. Waar een klein land groot in is. Drieduizend kilometer verderop liggen jonge mannen te bevriezen in loopgraven en wij jeremiëren over het nieuwe woord van het jaar: ‘Klimaatklever!’ We luisteren gedwee naar de Top 2000. En de verkiezing van ‘de slechtste slogan van het jaar’ is ook zo’n repeterend festijn. Boeien! Het is eigenlijk wel vreemd, want bovenaan het lijstje van de grootste ergernissen staan ‘hinderlijke reclame-uitingen’. Breek me de bek niet open.
(Die spotjes van pantalonproducent Mr. Marvis vind ik zo verschrikkelijk. Je ziet daarin afgetrainde mannelijke modellen als bronstige puberstiertjes over allerlei objecten heen springen. Waarom?! Geen idee! Ze hebben de grootste lol! ‘Kijk eens hoe wij ons bescheuren om onze broeken!’ Bizar!)
Het platform ‘Slechte Slogans’ begint in 2011 en is een initiatief van communicatiewetenschapper Christine Liebregts en journalist Tefke van Dijk. Christine: ‘Slechte slogans’ is voor mij ontstaan uit pure nieuwgierigheid naar wat voor slogans mensen stom vinden. Of zijn ze juist briljant?’ Goeie vraag, want met een gemankeerde reclame-slagzin kun je nog steeds goed scoren.
Denk aan de winnaar van 2022: ‘Maak van uw kruis geen punt, kom naar Het Kruispunt’ Het motto werd verzonnen door het zorgcentrum ‘Het Kruispunt’ dat bekkenproblematiek bespreekbaar wil maken. Missie geslaagd. De leus moet wél een hoog tenenkrommend gehalte hebben. Zoals de nummer twee op de lijst. Het gaat om de specialist in behandeling van kalknagels en voetschimmel, Mycosan: “Voetschimmel? Steek je middelteen op’. Op de reclameposter zien we een voet met een omhooggestoken middelteentje. Geen fris gezicht, maar goed, er heeft wel iemand op het idee zitten broeden.
Ik heb wel mijn bedenkingen bij de reclame-uiting van een van de tien genomineerden. Het gaat om het bedrijf P. Bruinstroop Natuursteen uit Rotterdam, waar gedenkmonumenten worden gemaakt. De lachebekjes schrijven: ‘Met het hakken op de steen, gaan de dagen vrolijk heen.’Je zult daar toch aankloppen voor een grafzerk en in de werkplaats terecht komen in de polonaise. ‘En van je hela hola, houd er de moed maar in! Het gezegde: ‘De één zijn dood is de ander zijn brood,’ is voor mij in één klap kristalhelder.
Vaak hebben de ‘slechte slogans’ een pikant of seksistisch elementje. Sommigen balanceren op het randje van ranzigheid en zouden nu niet meer kunnen, zoals deze uit 2018: ‘We doen wel vrouwen maar knippen ze niet’, van barbier Rogier uit Laren. Pas op je ruitjes, Roggie! Of de ondeugende winnaar van 2020: ‘Laat je poesje knippen voor ze begint te wippen’ van dierenrechtenorganisatie Gaia uit België.
Ach, zolang we ons hier druk over kunnen maken gaat het wel goed met ons landje. Er zijn wel andere prangende problemen, zoals: ‘Wat zal ik in vredesnaam nou weer eens aantrekken voor de kerst?’ In huize Van Deurzen is dat een jaarlijks terugkerend ritueel. We hebben die andere, schier onneembare horde, dan allang genomen: Het immer falende Kapsel van hare majesteit Blond! Elk jaar schiet die meesterlijke, ‘slechtste slogan’ uit 2016 weer door mijn kop: ‘Zit je haircut?
JAAP VAN DEURZEN