Jaap van Deurzen

SPREKER /  MEDIATRAINER /  DAGVOORZITTER.

Zwanen & Mythen

dec 27, 2020

Onze vaste grachtengasten zijn terug van weg geweest. Voor ons huis in Weesp dobberen twee witte knobbelzwanen. Er hangt een mystiek sluiertje mist boven het water. De zwanen zijn net onder de Kippenbrug door gezeild. Nog even en dan kijken we naar de zoveelste, magistrale uitvoering van een schitterend duet: synchroonzwemmen voor twee zwanen. De gratis voorstelling begint. Pa en ma zwaan draaien gracieuze cirkels. Een bolle mannetjeseend kijkt verveeld toe en kwaakt. Stelletje aanstellers, zie je de woerd denken. Zelf staan we als een stel seniele debielen met een brede glimlach voor het raam en zwaaien naar de zwanen. 

Blond krijgt ineens de geest en zet de muziek van Tchaikovsky’s ‘Het zwanenmeer’ op. Vervolgens vliegt ze als een sylfide door het vertrek en voert een serie niet onverdienstelijke zit-zweef-en hemelpirouettes uit. Dat werkt aanstekelijk. Als een kreupel kamerolifantje hobbel ik om haar heen en vang haar na een ijsvrije, dubbele axel op in mijn armen. Dit is ballet d’action op hoog niveau. Ik zie helaas wel een virtuele rekening van de chiropractor opdoemen. 

Voorbijfietsende fotografen leggen het lieflijke tafereel in de gracht vast op hun smartphones. En dan gebeurt het. Bij wijze van dikke vinger naar het publiek, wippen de twee vogels hun hol omhoog en duiken allebei met hun kop onder water. Het is tijd voor een snavelstandje op de bodem van de gracht. Dat is een knappe stunt, maar mooi is anders. Ineens lijkt het alsof er twee gigantische tampons op het water drijven. 

Blond kijkt naar buiten en ziet de twee zwanenkonten boven het water uitsteken. Ze is net bezig met haar sublieme spitzentechniek en wiebelt op de toppen van haar tenen. Ze heeft haar armen hoog boven het hoofd gevlochten. Maar dan klapt ze als een stervende zwaan weer tegen het parket. Slap van het lachen wijst ze naar de gevederde zwanenaarzen. De magie is verbroken. Moet je nagaan wat voor malle dingen je in je hoofd haalt bij zo’n zelfopgelegde thuisquarantaine. Ik ben kapot.

De zwanen liggen er natuurlijk niet om ons te entertainen. Die vogels liggen onder water aan een paar planten te knagen en proberen te overleven. Dit is hun lunch. Maar ja, dromen mag, zeker in deze donkere dagen. We kijken tenslotte wel naar de meest koninklijke vogels uit het dierenrijk. Ik ben verzot op mythes en sprookjes en daarin spelen zwanen vaak een hoofdrol. 

Weetje: wist u dat zwanen onze zielenbegeleiders zijn die ons naar de geesten-of dodenwereld loodsen? Ik vind het prettig om te weten dat we niet alleen gaan, maar samen met een zwaan, en niet met een fret, of zo. Ik denk aan het sprookje ‘De wilde zwanen’, van Hans Christiaan Andersen:  

“Ver, heel ver weg van hier, daar, waar de zwaluwen heenvliegen als het winter wordt, woonde een koning…. 

Als een verhaal zo begint kun je me wegdragen. Het kind in mij wordt wakker. Ik schenk een stevige borrel in en ben bijna in trance. Dezelfde emoties heb ik bij Griekse mythen. En dan vooral de verhalen over dat goddelijke gekkenhuis op de berg Olympus, waar de twaalf Griekse goden wonen. Sorry, ik ben nu even helemaal los. Oppergod Zeus is dol op zwanen en dat komt de geile god goed van pas. Hij maakt er namelijk een olympische tak van sport van om zijn echtgenote Hera te bedriegen met mooie, jonge meisjes

Met zijn verleidingskunsten, zijn gebeeldhouwde lichaam en zijn grenzeloze promiscuïteit, is hij een kruising tussen Casanova, Arie Boomsma en Harvey Weinstein. De geilaard gaat door roeien en ruiten om aan zijn gerief te komen. Bij tijd en wijle moet hij wel de trukendoos opentrekken, want niet alle deernen zijn van zijn avances gediend. Op een dag wordt Zeus hopeloos verliefd op de beeldschone Leda, maar die moet niks van hem hebben. Zeus verandert zichzelf in een oogstrelende, witte zwaan en verkracht haar onder een plataan. 

Een gevalletje #Me Too avant la lettre zou ik zeggen. Niets nieuws onder de zon. In de gracht schieten de twee knobbelkoppen weer synchroon omhoog uit het water. De zwanen voltooien hun kür en verdwijnen majestueus in de mist. Applaus!

JAAP VAN DEURZEN

Onlangs verschenen bundel: Blond & Blues

https://www.bol.com/nl/p/blond-blues/9300000004184344/